Basit animasyonda Flash, sahnelerinizin ve animasyon karelerinizin ard arda hareket etmesini sağlar. Fakat istediğiniz kullanıcıyla etkileşimli (kullanıcının faresini, klavyesini kullanması, objeleri hareket ettirmesi ya da formlara not yazması gibi) animasyonlarsa, basit bir animasyon yaparken kullandığınız Flash özelliklerinden biraz daha fazlasına ihtiyacınız var demektir. Bunu da objelerinize uygun zamanda harekete geçecek eylemler atayarak yapabilirsiniz. İşte bu eylemlerin tümü ActionScript denilen JavaScript’e benzeyen bir programlama dili sayesinde gerçekleştirilir. ActionScript kullanarak oluşturduğunuz eylemleri butonlara, moviecliplere ve framelere atayabilirsiniz. Eylemleri atama işlemini, eylem panelini (actions panel) kullanarak yapıyoruz. Bu paneli açmak için Window > Actions komutuna tıklayın. Karşınıza gelen pencerenin sol tarafında, eylem hazırlarken kullancağımız komutları görüyorsunuz. En baştaki “Basic Actions” komutuna bir kez tıklayın. Aşağıya doğru açıldığını göreceksiniz. Bu komutlar hemen hemen Flash’ın ilk sürümünden beri var olan komutlardır ve bunları kullanırken çok fazla müdahale etmeniz gerekmez. Şimdi bu komutları tek tek inceleyelim çünkü Flash kullanırken en çok ihtiyaç duyacağınız ana komutlar bu alanda yer alıyor.


Go To Eylemi: Bu eylem Flash’ta neredeyse en çok kullanacağınız komut. Animasyonda bir butona ya da anahtar kareye, timeline’da belli bir frame’e gitmesini söylemek için bu eylem kullanılır. Mesela birinci frame’de durağan olan animasyonun butona basıldığında otuzuncu frame’e gitmesini istiyorsam, Goto eylemi bu iş için biçilmiş kaftan. Bu arada önemli bir noktayı açıklığa kavuşturmakta gerekli; Flash’ta oluşturduğunuz butonlara eylem atadığınızda, atadığınız eylemin hemen üstünde (eylem panelinde) farenin hangi durumunda bu işlemin gerçekleşmesini istediğiniz belirten bir alan vardır. Bu durumlara Mouse events denir.


Basic actions panelindeki eylemlerin ne işe yaradığına ve nasıl kullanıldığına tek tek bakalım.


Stop Eylemi: Stop eylemini animasyomuzu belli bir durumda durdurmak için kullanırız. İntromuzun hemen ardından menümüz geliyorsa, menünün geldiği andaki anahtar karade stop eylemini kullanırız ki, animasyonumuz devam etmesin ve kullanıcının bir butona basmasını beklesin.


Play Eylemi: Stop ettiğimiz animasyonumuzu belli bir durumda devam ettirmek için bu eylemi kullanırız.


Toggle High Quality Eylemi:


Flash’ta animasyonlarınızı hazırlarken unutmamanız gereken bazı unsurlar var. Hız ve kalite bunlardan en önemlileri. Flash’ın vektör bazlı ve vektör bazlı işlerin matematiksel işlemler olmasından ötürü animasyonuzun hızı doğrudan işlemcinizin hızıyla ilgilidir. Çünkü bilgisayarınızdaki her türlü matemetiksel işlem işlemcinizde gerçekleştirilir. Tabii her ne kadar ekran kartları kendi işlemcilerini içlerinde barındırsa da, siz animasyonunuzun herkes tarafından görülebilmesi için bir takım standartlara bağlı kalmalısınız.


Flash’ta yaptığınız işlerde kullandığınız bitmap’ler ve büyük homojen alanların hareketi işlemcinizi yoracaktır ve bu da animasyonunuzun atlamasına ya da takılmasına yol açar. Bu sorun Flash 5’te büyük oranda çözülmüşse de biz bu tip durumlarla karşı karşıya kaldığımız takdirde Toggle High Quality eylemini kullanarak istediğimiz zamanlarda animasyonumuzun kalitesini düşürebilme ve işlemcinin yükünü hafifletme şansına sahibiz. Flash programı yaptığınız animasyonu otomatik olarak anti-alias eder.


Stop All Sounds Eylemi: Animasyonunuzdaki tüm sesleri kapamanızı sağlar.


Get URL Eylemi: Flash’ın içinden başka bir Internet sayfasına yönlendirme yapmak istediğinizde bu eylemi kullanırsınız. Ayrıca bu eylem sayesinde pop up tarayıcı penceresi açabilir ve dışarıdan Flash’ın içine metin dokümanı okutabilirsiniz. Başka bir sayfaya bağlantı vermek için URL yazan alana, gidilmesini istediğiniz sayfanın adresini yazmanız yeterlidir. Eğer sayfanın o an animasyonunuz oynadığı tarayıcı penceresinde açılmasını istemiyorsanız Window bölümünden “_blank” seçmeniz yeterli olacaktır. Bu alan sayfanın ne şekilde açılmasını istediğinizi belirttiğiniz alandır. Pop up pencere açabilmek için azda olsa Java Script bilmeniz gerekir. Animasyonunuzun bulunduğu HTML dosyasının içine koyacağınız bir pop up pencere programcığını, Flash içinde Get URL eylemi ile çalıştırmanız mümkündür. Bunun için, pop up pencereyi tetikleyen JavaScript eylemini Get URL alanına yazmanız yeterli.


FS Command Eylemi: Bu eylemin esas kullanımı Flash’la bir CD yaptığımızda ortaya çıkar. FS Command eylemi daha önceki sayılarda bahsettiğim Stand Alone Player’la ilgili işlemler yürütür.


Load Movie Eylemi: İşte en sıkı basic action. İşinize çok yarayacağını düşündüğüm bu eylem basit bir uygulama sistemine sahip olmasına karşılık oldukça karışık olup, kullanıcıyı çileden çıkarmakta birebirdir. Load movie eylemi hali hazırda animasyonunuz oynarken yeni bir tarayıcı penceresi ya da stand alone player açmadan bambaşka bir animasyonu, o anki animasyonun yerine oynatmanıza yarar. Biraz daha açmak gerekirse; yaptığınız CD’nin içeriğinin çok geniş olduğunu ve bitmap’ler, sesler ekledikçe dosyanın boyutunun büyüdüğünü düşünecek olursak, bilgisayarınız haliyle çalışmanızı yavaşlatacaktır. Ama eğer biz cdmizdeki içeriği parçalar halinde yaparsak böyle bir zorluk çekmeyiz. Parçalarla çalışmamızın sonunda bu parçaların hepsini ana animasyonun içinde gerekli yerlerde Load Movie eylemini kullanarak çağırabilir ve görünmelerini sağlayabiliriz. Şimdi load movie eylemini basit bir örnekle açıklamayayım. Elimizde geniş içerikli bir CD projesi var. Dört tane bölümümüz olduğunu varsayalım ve biz her bölümü ayrı Flash dosyaları halinde yaptık. Menu deki her buton yeni bir animasyonu çağıracak. Öncelikle dikkat etmeniz gereken şey dışarıdan yüklenecek olan animasyonun ana animasyonla aynı boyutlarda olmasıdır. İkincil önemli olan ise yeni yüklencek animasyonun eski animasyonun üstüne açılacak olmasıdır. Yani eski animasyonunuzdaki menünün her an ekranda kalmasını istiyorsanız çağırdığınız animasyonu yaparken menünün üstüne gelebilecek alanlarda herhangi bir animasyon ya da obje kullanmamanız gerekir. Eğer kullanırsanız alttaki animasyonu örtecektir. Dışarıdan animasyonları çağırırken Get Url komutunda kullandığımız gibi animasyonumuzun yerini belli etmemiz gerekir. Bunu Url alanına animasyon dosyasının ismini yazarak yapabiliriz. Url alanın hemen altında Location bölümü vardır. Location bölümü birden fazla animasyonu yükleyeceğiniz zaman kullanmanız gereken bir komut. Diyelim ki ana müzik dosyanızı yüklü bir dosya olduğu için ayrı bi animasyon olarak yaptınız ve animasyonun başında load movie eylemiyle yüklediniz. Yükleme işlemini yaparken müziğin olduğu animasyonu Level 1’e atadınız. Eğer Level 1’e herhangi başka bir movie yüklerseniz müzik olan animasyonunuzu unload edecektir. Ama yeni yükleyeceğiniz movie için başka bir level tanımlarsanız (örneğin level 2) bu durum gerçekleşmeyecek ve herşey yolunda gidecektir. Ayrıca yüklemiş olduğunuz herhangi bir animasyonu Unload Movie eylemini kullanarak unload edebilirsiniz. Bunu yapmak için unload edeceğiniz animasyonun level numarasını vermeniz yeterli olacaktır.


Tell Target Eylemi: İşinize çok yarayacağını düşündüğüm diğer bir eylem de tell target eylemi. Bu basit eylem animasyonlarınıza etkileşim katmak için kullanabileceğiniz en başarılı komuttur.


Bir movie clip (MC) yaptık ve bu MC nin belli durumlarda (örneğin bir butonun üstüne gelmek) oynamasını ve aksi olduğunda da durmasını planlıyoruz. Bu işlemi tell targetla yapabiliriz. Önce MC’mizi yaratalım ve ona instance panelinde bir isim atayalım. MC’ye instance atayarak onu tanımlı bir obje haline sokuyoruz. Daha sonra bir buton seçelim ve telltarget eylemini bu butona atayalım. Action panelinde telltarget komutunun üstüne geldiğimizde aşağıda target kutucuğu olduğunu göreceksiniz. Kutucuğa bir kere tıkladıktan sonra alttaki mavi target imleçine tıklarsak, bize insert target path panelini getirecektir. Bu panelde yaptığımız MC nin adını bulun ve çift tıklayın. Artık onu target olarak eklemiş bulunuyoruz. Artık sadece ona ne söyleyeceğimizi seçememiz yeterli olacak. Bunu da gene basic actions bölümündeki Play ya da Stop komutlarını kullanarak yapabiliriz.


If Frame Is Loaded Eylemi: Eğer animasyonumuz yüklenirken kullanıcıları bilgilendirmek istiyorsak bu eylem bu iş için biçilmiş kaftan. If frame is loaded eylemi, atadığınız karelerde eyleme belirttiğiniz anahtar kareye bakıp oradaki objelerin yüklenip yüklenmediğini kontrol eder. Bu tarz bir işlem loader dediğimiz bekleme ekranlarının yapılmasında büyük kolaylıklar sağlar.


Programı kullanmaya başlarsanız ne kadar kolay bir program olduğunu göreceksiniz.